Azərbaycan Dilinin Qrammatikası - Faq

[Smile )]

Xoş gəlmisiniz,  yoxsa xoş gəlmişsiniz, hansı yazılış düzgündür? Bir çox rayonların girişində də yazırlar bu ifadəni.

 

Xoş gəlmisiniz

[Kenul2012]

Xoş gəlmisiniz,  yoxsa xoş gəlmişsiniz, hansı yazılış düzgündür? Bir çox rayonların girişində də yazırlar bu ifadəni.

Xoş gəlmisiniz. 

[Museyib Elekber]

Xoş gəlmisiniz,  yoxsa xoş gəlmişsiniz, hansı yazılış düzgündür? Bir çox rayonların girişində də yazırlar bu ifadəni.

 

Burada istifadə olunan şəkilçi nəqli keçmiş zamanı bildirən -mış⁴ şəkilçisidir. İkinci və üçüncü şəxsdə -ıb⁴ şəkilçisi də işlədilir.

 

ı   gəlmişəm                          gəlmişik

ıı   gəlmişsən (gəlibsən)        gəlmişsiniz (gəlibsiniz)

ıı   gəlmiş (gəlib)                   gəlmişlər (gəliblər)

 

ş və s səslərinin ardıcıl tələffüzü çətinlik yaratdığından hərfin biri ixtisara düşür. Yəni əslində ikisi də doğru sayılır mən bilən..

[Sunyata]

Cümlədə ara sözlər işlənərkən yerinə, mövqeyinə görə vergül yazılır. Ümumən ara sözlərdə vergülün qoyulması xitablarda olduğu kimidir. Cümlənin ortasında gələrsə, hər iki tərəfdən vergül qoyulur. Məs.: Şairdir, görünür, düz ilqarı var (S.Vurğun). Əvvəldə gələrsə, ara sözdən sonra vergül yazılır. Bəlkə, (ara söz) bu yerlərə bir də gəlmədim, duman, (xitab) salamat qal, çən, salamat qal (M.Araz). Yəqin, (ara söz) sən də getməlisən. Elşən, əsasən, (ara söz) doğru məlumat verdi. Müxtəsər, (ara söz) bu işi qurtarmalıyıq. Vüqar, (xitab) zənnimcə, (ara söz) daha düzələr.

 

http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=37975

 

Beləliklə , yəqin sözü cümlənin əvvəlində  gələndə  ondan sonra vergül  qoyulur.  Gedim , səhvimi düzəldim )) 

[Sunyata]

Daha bir müşahidəm haqqında.   Çox vaxt  olur ki, cümləni  "və"  bağlayıcısı  ilə başlamaq istəyirəm , amma bildiyimə görə  "və"  cümlənin əvvəlində gələ bilməz.  Ona görə cümləni  qaydalara uyğun qurmağa çalışıram.   Amma müşahidə etdim ki, "və" cümlənin əvvəlində də yazıla bilərmiş )) 

 

Və Mehdi lap indicə kəşf eləmişdi ki, “bir saitlə bir samitin birləşməsindən” də təzə rəng yarana bilər. Və sən demə, bu sait və samit səslər əgər birləşməsəydi, onda (nə az, nə də çox!) dünyada rənglərin müvazinəti pozulardı: əgər səslər yalnız samitlərdən ibarət olsaydı, - günəş hər şeyi yandırardı, işıqdan göz qamaşardı, hirsindən, acığından insanlar da, heyvanlar da bir-birini qırıb qurtarardı; əgər səslər yalnız saitlərdən ibarət olsaydı, onda bunun təxminən əksi alınardı: hava həmişə soyuq olardı, gecə-gündüz yağış yağardı,; nə rəngbərəng güllər açardı, nə cürbəcür quşlar oxuyardı... (Ə.Əylisli)

Edited October 8, 2014 by Sunyata

[gapgara]

Cümlənin ortasında "siz"  sözünün yazılışı necə olmalıdır, böyük hərflə ya kişik hərflə?

[Kenul2012]

Cümlənin ortasında "siz" sözünün yazılışı necə olmalıdır, böyük hərflə ya kişik hərflə?

Gara, adi cümlələrdə kiçik hərflə yazılmalıdır.İndi qarşımda ərizələr var.Onlara baxıram. Ərizədə :"Yazaraq Sizə məlum edirəm ki," -kimi yazılır.

Ərizənin digər formasında : "çıxarış verməyinizi Sizdən xahiş edirəm "kimi yazılır..

Edited October 23, 2014 by Kenul2012

[gapgara]

Gara, adi cümlələrdə kiçik hərflə yazılmalıdır.İndi qarşımda ərizələr var.Onlara baxıram. Ərizədə :"Yazaraq Sizə məlum edirəm ki," -kimi yazılır.

Ərizənin digər formasında : "çıxarış verməyinizi Sizdən xahiş edirəm "kimi yazılır..

 

Biz  belə yazırıq, ancaq bunu "xüsusi" hörmət olaraq yazırıq yoxsa qrammatika belə tələb edir?

[Kenul2012]

Biz belə yazırıq, ancaq bunu "xüsusi" hörmət olaraq yazırıq yoxsa qrammatika belə tələb edir?

Ərizə rəsmi sənəd hesab olunur.

[Museyib Elekber]

Biz belə yazırıq, ancaq bunu "xüsusi" hörmət olaraq yazırıq yoxsa qrammatika belə tələb edir?

Bizim vaxtimizda bele qayda yox idi, resmi, ya da qeyri-resmi yazilarda. Belke de tezlikce cixib bu qayda. Bundan xebersizem

[By_Dubai]

Kimse yaza biler bizim dilimizde ushag kolyaskasi nece tercume olunur?

[Maga Qasımov]

Kimse yaza biler bizim dilimizde ushag kolyaskasi nece tercume olunur?

Uşaq arabası.

[By_Dubai]

Mence ele deyil

[инженерц]

Salam!

Gözəl mövzudur! Müəllifə təşəkkürlər!

 

"Siz" böyük hərflə yazılmalıdır ? hansı hallarda böyük və hansı hallarda balaca hərflə yazılır ? 

[Perviy]

Tək halda "Siz", cəm halında "siz"

Edited February 6, 2015 by Perviy

[инженерц]

Tək halda "Siz", çoxluq halında "siz"

çox sağ olun cavabınıza görə.

 

tək halda olanda cümlənin əvvəlində ya ortasında olması fərq etmir ? Misal:

 

Siz işə saat neçədə gedirsiz ? 

 

Son zamanlar Sizin məqalələr mətbuatda ......

[Perviy]

fərq etmir.

[Perviy]

http://bizimyol.info/news/46131.html

[Qazaxli]

Məsələn "AR-in" yazılanda niyə "in" yazılır, amma "ın" yazılmır?

[gapgara]

Nigah yoxsa nikah, hansı yazılış düzgündür?

[Nightwatchman]

Nigah yoxsa nikah, hansı yazılış düzgündür?

 

Nigah

[Perviy]

şəhadətnamədə nikah yazılıb.

[Nightwatchman]

https://www.youtube.com/watch?v=QRQyMVpOK9A

 

Gah nigah, gah nikah.....dərəbəylik...

Edited June 3, 2015 by Nightwatchman

[Perviy]

Nightwatchman, onlar özləri də bilmir hansı doğrudur :)

 

[gapgara]

Nightwatchman, onlar özləri də bilmir hansı doğrudur :)

 

nikah.jpg

Yenədə bilmədik hansı düzdür hansı səhv (

[sentimentalshica]

 Salam! İşdə belə bir mübahisə yaranıb: Azərbaycan dilində böyük "i" hərfi əl ilə yazanda nöqtə qoyulur ya yox? 

[sima nagiyeva]

 Salam! İşdə belə bir mübahisə yaranıb: Azərbaycan dilində böyük "i" hərfi əl ilə yazanda nöqtə qoyulur ya yox? 

 

əlbəttə, nöqtə qoyulur. Uşaqların yazı dəftərlərinə baxsanız, görərsiz ki, nöqtə var)))

[Nightwatchman]

 Salam! İşdə belə bir mübahisə yaranıb: Azərbaycan dilində böyük "i" hərfi əl ilə yazanda nöqtə qoyulur ya yox? 

 

Nöqtə qoyulmasa I hərfi olacaq

[Qazaxli]

APA yazır: " O qeyd edib ki,".

 

Trend yazır: "O, qeyd edib ki,".

 

Hansı düzdür?

[Nightwatchman]

APA yazır: " O qeyd edib ki,".

 

Trend yazır: "O, qeyd edib ki,".

 

Hansı düzdür?

 

Vergülsüz düzdür

 

O mübtədadır, ondan sonra isə fel gəlir. Bu hallarda vergül olmur.

 

Əlbəttə ki, yaddaşım məni aldatmırsa)))

[sima nagiyeva]

APA yazır: " O qeyd edib ki,".

 

Trend yazır: "O, qeyd edib ki,".

 

Hansı düzdür?

 

O (bu)  əvəzliyindən sonra fel gələrsə, vergül qoyulmur.

[Museyib Elekber]

Vergülsüz düzdür

O mübtədadır, ondan sonra isə fel gəlir. Bu hallarda vergül olmur.

Əlbəttə ki, yaddaşım məni aldatmırsa)))

Dogru yadinda qalib :)

Elave olaraq, bu evezliklerden sonra basqa evezlik de gelerse vergul qoyulmur, menim de yaddasim meni aldatmirsa ))

[Nightwatchman]

Dogru yadinda qalib :)

Elave olaraq, bu evezliklerden sonra basqa evezlik de gelerse vergul qoyulmur, menim de yaddasim meni aldatmirsa ))

 

Yaxşı ki, bizim vaxtımızda məktəbdə dərs keçirdilər...)))

[Qazaxli]

Minnetderam cavablariniza gore.

"Hemicinin" sozunden sonra vergul qoyulur?

[Qazaxli]

O (bu)  əvəzliyindən sonra fel gələrsə, vergül qoyulmur.

 

Mövzuların birində bu cümləni gördüm; 

"Xatırladaq ki, bir müddət öncə ölkəmizdə hətta 90 000 manata (050) 555-55-55 nömrəsi satışa çıxarılmışdır."

 

Məncə son sözdəki son hərf "r" orda yazılmamalıdı, ele?)

[Smile )]

Mövzuların birində bu cümləni gördüm; 

"Xatırladaq ki, bir müddət öncə ölkəmizdə hətta 90 000 manata (050) 555-55-55 nömrəsi satışa çıxarılmışdır."

 

Məncə son sözdəki son hərf "r" orda yazılmamalıdı, ele?)

Salam Qazaxlı. Sonra r hərfi yazılmalıdır.

Satışa çıxarılmışdır. düzgün variantdir :)

[Qazaxli]

Salam Qazaxlı. Sonra r hərfi yazılmalıdır.

Satışa çıxarılmışdır. düzgün variantdir :)

 

Salam Smile, bəs cümlədə qeyd olunur ki, əvvəlcə olub bu hərəkət. Keçmiş zamanda şəkilçi "dı,di,du" deyil?)

[Smile )]

Salam Smile, bəs cümlədə qeyd olunur ki, əvvəlcə olub bu hərəkət. Keçmiş zamanda şəkilçi "dı,di,du" deyil?)

əgər yazılsaydı. satışa çıxarıldı. onda keçmiş zaman şəkilçisidir.

[Qazaxli]

əgər yazılsaydı. satışa çıxarıldı. onda keçmiş zaman şəkilçisidir.

 

bəs "çıxarılmışdı" olmaz belə yazmaq?

[Museyib Elekber]

Mövzuların birində bu cümləni gördüm; 

"Xatırladaq ki, bir müddət öncə ölkəmizdə hətta 90 000 manata (050) 555-55-55 nömrəsi satışa çıxarılmışdır."

 

Məncə son sözdəki son hərf "r" orda yazılmamalıdı, ele?)

 

"Çıxarılmışdı", və ya "çıxarılmış idi". Bu o halda yazılır ki,hərəkət olub və bitib, artıq qüvvədə deyil, ya da indiki vəziyyəti o qədər də maraqlı deyil. Qrammatikada bu, fel şəkillərinin hekayəti adlanır. Bu cümlədə də nömrənin satışa çıxarılmış olması faktı diqqətə çatdırılır. Hazırda satışda olub olmaması o qədər də mühüm deyil. Yəni "çıxarılmışdı" düzgündür. Təbii ki, qrammatikadan xəbəri olmayan şəxslərin bu cür detala fikir verməsini gözləmək artıq mənasızdır, təəssüf ki.