taleyin oyunu

[LadyN]

Orta yaşlı bir qadın qapını açıb atelyeyə daxil oldu. Buraya qəribə sükut çökmüşdü. Qızlar hələ işə gəlməmişdilər. Sevda, yəni salonun sahibi, masanın arxasında oturdu və işə başladı. Onun önündə muncmuqlarla bəzədilmiş qar kimi ağappaq gəlinlik var idi. Bu don hüsusi bacarıq tələb edirdi. Sevda bu işi heç kəsə həvalə edə bilmədiyi üçün artıq üçüncü həftə idi ki, bu paltarın üzərində işləyirdi. Müştərinin toyuna bir neçə gün qalırdı, paltar gərək vaxtında hazır olsun. Sevda işə başladı və özündən xəbərsiz xatirələrə daldı. O, belə bir paltarı özünə də tikə bilərdi …
Onların on səkkiz yaşı var idi, məktəbi yenicə bitirib, müstəqil həyata addımlayırdılar. Həyat elə gətirmişdir ki onlar birinci sinifdən bir parta arxasında oturmuşdular. Uşaqlıq dostluğu ilə başlayan bu münasibət daha sonra böyük bir hisə, sevgiyə çevrildi. Hələ məktəbdə oxuduqları zaman onlar bir-birlərini saf məhəbbətlə sevirdilər. Hər səhər görüşüb məktəbə bir yerdə gedər və dərsdən sonra evə bir yerdə qayıdardılar. Sonuncu dərs saatı onlar qəmlənirdilər, çünki qarşıda sevənləri yarım gündən çox ayrılıq gözləyidi, amma bu hicran uzun çəkməyəcəkdi. Səhər onlar yenidən görüşüb məktəbə yenə bir yerdə gedəcəkdilər. Bu xoşbəxtçiliyə ancaq bir hal kölgə salırdı, hər iki tərəfin valideynləri bu izdivaca razı deyildi. Əhmədin ailəsi yad qıza qarşı çıxırdılar, çünki onlar onun üçün başqa bir qız seçmişdilər. Əhməd onların seçimi ilə razılaşmırdı. Kiminlə ailə quracağınna o, özü qərar verəcəkdi. Bir neçə müddət əvvəl Əhməd artıq öz yarını tapmışdı. Onun seçimi Sevda idi, çünki Əhmədin yalnız ona ehtiyacı var idi. Valideynlərin narazılığına baxmayaraq, Əhməd Sevda ilə evlənəcəyinə qərar vermişdi. Əhmədin valideynləri isə onun üçün bibisi qızını almaq ixtəyirdilər. Bu qız Əhməddən iki yaş balaca idi və onları uşaqlıqdan göbəkkəsdi etmişdilər. Sevdanın valideynləri də qızlarının seçimi ilə razı deyildilər, çünki Əhməd kasıb ailədən idi. Sevdanın ailəsi isə bu kəndə paytaxtdan gəlmişdilər. Atası hərbiçi olduğu üçün bu rayona müəyyən vaxta qədər hərbi xidmətə göndərilmişdi. Hərbi qulluğu bitirəndən sonra onlar şəhərə qayıtmağı nəzərdə tutmuşdular. Ancaq Sevda bunu dinləmək istəmirdi.
Mən heç bir yerə getməyəcəyəm – Sevda Əhmədə deyirdi,- valideynlərim getmək istəyirsə getsinlər, mən səninlə burada qalacağam.
- Əgər məni başqa biri ilə evlənməyə məcbur etsələr, biz qaçacağıq, heç kəs bizi ayıra bilməz, - cavan oğlan qızın əlindən tataraq deyirdi..
Onlar əl-ələ tutub çay qırağında gəzirdilər. Günəş dağın arxasında gizləndi, hava yavaş-yavaş qaralırdı. Təzə biçilmiş otların ətri hər yeri bürüdü.
- Mən bu cənnəti heç yerə dəyişmərəm,- dərindən nəfəs alaraq, qız dedi,- sən olan hər yer mənim üçün cənnətdir.
Gənclər qucaqlaşıb çayın qırağında gəzişir, söhbət edir, gülüşürdülər. Onların həyatı hələ qabaqda idi. Amma heç kim bilmir ki, bu həyatda onları nə gözləyir. Atalar yaxşı deyib - ”sən saydığını say, gör fələk nə sayır”.
Zaman öz axarı ilə gedirdi. Uşaqlar məktəbi bitirdilər. Əhməd bir kənd məktəbində gözətçi kimi işə başladı, bir neçə aydan sonra o əskərliyə gedəcək. Gənclər əvvəlki kimi bir-birini tez-tez görə bilmirdilər, çünki Əhməd gecə işlədiyi üçün səhər yuxusuz və yorğun halda evə gələn kimi yeməyini yeyib, yatırdı.
Səbr et, əzizim, - o Sevdaya deyərdi, - əskərlikdən qayıdıb gələn kimi evlənərik, və sonra həmişəlik bir yerdə olarıq.
Amma taleyin bizim arzularımızla üst-üstə düşməyən amansız oyunları var. Əhmədin babası ölüm yatağına düşür və dünyadan köçməmiş nəvəsinin toyunu görmək istəyir. Baba Əhmədin həyat yoldaşı kimi qız nəvəsi Meleyi görürdü. Əhməd babasını hətdindən artıq çox istədiyi üçün onun son arzusunu yerinə yetirməyə özünü borclu bilirdi. Bəs Sevda, Sevda necə olaccaq? Əhməd bütün bunları düşünməsinə baxmayaraq yenə də babasına verdiyi sözə görə öz xoşbəxtliyini qurban verməli idi. O bilirdi ki bu qərarı ilə tək özünü yox, Sevdanı da bədbəxt edəcəkdi...
Sevda son görüşü də xatırladı. Dumanlı payız günü idi, qara buludlar günəşin üzünü tutmuşdu, şimal küləyi ağaclarda qalan saralmış yarpaqları yerə tökürdü. Sanki təbiət iki sevənin ayrılmasından xəbər verirdi. Əhməd bu söhbətə necə başlayacağını bilmirdi, sevdiyinə bir başqa biri ilə evlənəcəyini necə deyəcəkdir. Sevda bu xəbəri eşidən kimi gözləri qaraldı, dizləri əsti, ayağının altından yer qaçdı, yıxılmamaq üçün yaxında olan ağaca söykəndi. Bütün ümidləri boşa çıxdı. Bu, onun həyatında ilk faciəvi hadisə idi. O, Əhmədin heç bir günahı olmadığını başa düşürdü, eyni zamanda qəhər onu boğurdu. O əvvəllər ailəsinin şəhərə dönməsinə qarşı çıxırdısa, indi o günü səbirsizliklə gözləyirdi ...
Nəhayət, Sevdanın atasının bölgədə olan hərbi qulluq vaxtı sona çatdı, ailə paytaxta dönürdü. Onlar yüklərini avtomobilə daşıyan zaman qonşu həyətdən vağzalı səsi gəldi. Onsuzda Sevdanın ürəyi qan ağlayırdı, bu səs Sevdanın qanını daha da qaraltdı. Axı bu gün Əhmədin toyu idi. Sevda tez bir zamanda oranı tərk etmək istəyirdi. Buradan gedərək Sevda öz keçmişini tərk edirdi. Nə olursa olsun o, uşaqlığının bir çox illərini, gəncliyinin xoşbəxt anlarını burada keçirdmişdi, sevgisini burada tapmış, xəyalları da məhz burada puça çıxmışdı. İndi isə o öz məhəbbətini burada qoyub grdirdi. Sevda başa düşürdü ki Əhməd öz sevgisini babasına verdiyi sözə görə qurban etdi. Başa düşürdü, amma yenə də onu qəhər boğurdu...
Deyirlər zaman yaraları sağaldır, həyat yavaş-yavaş öz axarı ilə gedirdi. Sevda dizayner kursunu bitirib öz işini qurdu. Qeyri-adi gözəl gəlinlikləri, ziyəfət donları tikərək Sevda öz salonunu açmağı bacardı. Onun salonununda öz işini yaxşı bilən sənətkarlar çalışırdı. Neçə-neçə qızlara gəlinlik paltarları tikərək, onların xoşbəxt günlərinə gözəllik qatırdı, özünə isə gelinlik tikmək qismət olmayib. Əhməddən sonra Sevdanın qəlbini heç kim qazana bilmədi, Sevda sevgi olmadan ailə qurmaq istəmirdi
Salonun qapısı açıldı, təxminən iyirmi yaşında bir qız və onunla bərabər orta yaşlı bir kişi içəri qirdi. Qız gelinlik paltarı sifariş etmək üçün bu salona üz tutmuşdu. Atelyenin işçiləri qızın ölçülərini götürməyə görə onu o biri otağa dəvət etdilər. Maliyyə məsələlərini həll etmək üçün qızın atası Sevdaya yaxınlaşdı. Onlar göz-gözə gəldilər və həmin an bir-birlərini tanıdılar.
Sevda gözlərinə inanmadı, onun qarşısında Əhməd dayanmışdı. Sevdanı qəhər boğurdu. Neçə illərdən sonra Əhmədi yenidən qarşısında görmək ona qəribə gəlirdi. Həyat bəzən gözlənilməz təsadüflərlə doludur. Vaxtı ilə bir-birininə doğma olan insanlar indi çaşqınlıq halda bir-birinin qarşısında durub söhbətə başlamağa söz tapmırdılar. Elə bu an o biri otaqdan gənc qız çıxdı və atasına sarı gəldi. Gəlinliklə bağlı bütün maliyyə məsələlərini həll etdikdən sonra, onlar salonu tərk etdilər.
Əhməd axşamüstü yenidən atelyeyə qayıtdı, lakin bir neçə işçidən başqa orada heç kimi görmədi. O salon sahibəsinin telefon nömrəsini aldıqdan sonra oranı tərk etdi. Sevda həmin gün işdən erkən çıxmışdı. Əhmədlə görüş ona pis təsir etdiyi üçün Sevda salonda qala bilmədi, evə də getmək istəmədi. Səfil halda şəhəri gəzib dolaşırdı. Son görüşdən artıq iyirmi ildən çox müddət keçmişdi. Söz vaxtını çəkər. Eynilə payız günü idi, soyuq şimal küləyi əsirdi, tək-tək yağış damcılayirdı. Ancaq Sevda nə soyuğu hiss edir, nə də yanından keçən adamları görürdü. Onu xatirələr bürüdü, son görüş gözlərinin önündə canlandı. Həmin gün onun həyatında ən ağır gün idi, o, eşidtiklərinə inanmaq istmirdi, onun canından çox sevdiyi biri bir başqası ilə evlənəcəkdir. Bundan xəbər tutan Sevdanın dünyası qaralmışdı. Bütün bunları fikirləşən Sevdanın hal-hazırda Əhmədə qarışı ürəyində nə kini, nə də küskünlüyü yox idi. Zaman elə sürətlə keçmişidi ki artıq Əhmədin tezliklə ailə həyatı quracaq bir qızı var idi. Qəribədır, bəs niyə o başqa gəlinlər kimi anası ilə yox, atası ilə salona gəlmişdi ..... Bu düşüncələrdən onu cib telefonunun zənginin səsi ayırdı. Naməlum nömrədən zəng gəlirdi. Telefonu açdıqda Sevda ona doğma olan bir səs eşitdi, bu Əhmədin səsi idi. Sevda ilə görüşmək istəyədiyini bildirən Əhməd onun hal hazırda harada olduğunu öyrənib və həmin ünvaına getdi.
Onlar kafedə otururdular, gətirilən çay çoxdan soyumuşdu. Söhbətə başlamaq asan deyildi. Onlardan heç biri sükütu pozmağa cürət etmirdi. Görəsən niyə tale onları yenidən ğörüşdürdü? Söhbət zamanı Sevda Əhmədin həyat yoldaşının dünyaya uşaq gətirərkən vəfat etdiyini öyrəndi. Əhmədin bir qızı olmuşdu. Qıza anasının adını, Mələk adını verdilər. Əhməd qızını tək böyüdmüşdü. Sonuncu sinifdə oxuyarkən universitetə hazırlaşmaq üçün şəhərə köçmək lazım gəldi. Əhməd qızına ata və eyni zamanda ana idi. Artıq o böyüyüb ərə gedir və həyat yoldaşı ilə bərabər yaşamaq üçün xaricə köçür. Əhməd isə tək qalacaq...
Toy günü yaxınlaşdı. Mələk üçün hazırlanmış paltar çox gözəl idi. Mələk qəlinliyi götürməyə gələndə, Sevdanın qulağına pıçıldadı: "Atamı tək qoyma, o, xoşbəxt omağa laiq bir insandır". Bu sözləri eşidən Sevda şoka düşdüyü qədər sevindi, illər öncə itirdiyi məhəbbətinə qovuşmaq ona qismət olacaqdımı? Qızını köçürdükdən sonra Əhməd Sevdanı hər gün işdən çıxan zaman qarşılayirdı.
Deyilənə görə bir səhvi iki dəfə etmək olmaz. Ancaq heç nəyə baxmayaraq, onların münasibəti yenidən başladı, bütün boş vaxtlarını onlar bir yerdə keçirirdilər. Bu xoşbəxtlikdə bir sevndirici hal da var idi ki, Əhmədin qızı onların münasibətlərinə qarşı çıxmadı. Sevənlərin xəyalları gerçəkləşdi, onlar evləndilər və birlikdə xoşbəxt ömür sürdülər. 
Amma bu səadət uzun sürmədi, çox əfsuslar olsun ki, real həyat nağıllarda olduğu kimi deyil. Əhməd ağır xəstəliyə tutuldu və çox keçmədi ki dünyasını dəyişdi. Bu ölüm Sevda üçün çox ağır oldu, Əhmədi əbədi olaraq itirmək onu həyatdan küsdürdü. Sevdiyin insanı itirmək hər zaman çətindir, ancaq taleyin oyunu ilə uzun müddət bir birindən ayrı düşüb, nəhayət, qovuşub bu və ya dikgər səbədən onu yenidən itirmək iki qat çətindir. Əzəl gündən onların bir yerdə olmağı nəsiblərinə yazılmamışdı. Necə deyərlər, qismətdən artıq yemək olmaz... 
Nailə Şahverdi, Samirə Sahib