Нечастоиспользуемые слова на азербайджанском языке - 2

[Nonchalant]

[url="http://www3.disput.az/index.php?showtopic=2706&st=2520&start=2520"]Старая тема[/url] разрослась. Продолжаем тут.

[pul-para]

[code][b]yokya [/b][


Kim bilir, aşağıdakı şerlərdə Şah İsmayıl Xətai "[b]geyik[/b]" sözüylə nə demək istədiyini?

Içmişəm bir dolu, olmuşam ayıq,
Düşmüşəm dablara, olmuşam geyik,
Sənə derəm, sənə, sürməli geyik,
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.

Sənə derəm - sənə, geyik ərənlər
Bizə sevda, sənə dalba verənlər,
Dilərəm mövladan yenməz vuranlar,
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.

Biri-birini qovur geyiklər,
Bala dölümün qılıp peyiklər.
Durmuş çəmən üzpə sərv ayaba,
Qılmaba tamaşa solu saba.[/code]

О Господи, я это слово читаю как gE-yik)))))

[Slastis]

Каждый день узнаешь что-то новое... Например сегодня я узнала, что оказывается, во времена Шах Исмаила Хатаи, самые красивые женщины, которым поэты посвящали стихи, насурьмив глаза целыми днями бегали в горах , исцарапывая колени до крови, за ними охотились охотники и убивали. Ужас... Интересно, а за что с ними так жестоко обращались...

Avçı deyiləm ki, düşəm izinə,
Qaça-qaça qanlar endi dizinə,
Sürmələr hey çəkdin qonur gözünə,
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.

Мини исследование:

Шах Исмаил Хатаи был представителем литературного течения Алеви-Бекташи. А у Алевитов олень был священным, убивать его считался большим грехом. Цитата:

"Türk kültüründe kutsal olarak bilinen hayvanlardan biri de geyiktir.
Kimi Türk destanlarında rastlanan geyik motifi kutsal özelliğini korumaktadır. Bu nedenle Anadolu'nun çeşitli yerlerinde geyik avlamanın uğursuzluk, hatta felaket getireceğine inanılır.
Geyiğin kutsallığı nedeniyle geyik boynuzunun kimi evlerde uğur için duvara asıldığı bilinmektedir".


[i]"...Alevilikte insana, Tanrıya, doğaya duyulan sevgi, aynı şekilde hayvanlara karşı da beslenir. ...Dağdaki geyik, turna, aslan, güvercin vd. aynı şekilde korunur ve sevgi duyulur.
Şah İsmail Hatayi, kendisinden kaçmak isteyen geyiğe bakın nasıl seslenir:
İçmişim bir dolu olmuşum ayık
Düşmüşüm dağlara olmuşum peyik
Sana derim sana sürmeli geyik
Kaçma benden kaçma avcı değilim..."
[/i]

Теперь на счет "geyik erenler". [color="#F5DEB3"]( Интересно, как бы реагировал Шах Исмаил увидев свои стихи в новой интерпретации-с выдуманными запятыми?)
[/color]

Сначала посмотрим, кто такие "erenler"?
"Eren-kendini hak yoluna adayan ve bu yolda bir çok makamı aşarak bazı sırlara vakıf olan kimseye denir.... Bilge,olgun, alim, inançlı kimselere de deniliyor."
"...Erenler evliyalar gibi geçen islam alimleridir..."

"...Evliya menkabelerinde “geyik” motifi de oldukça yaygındır. Kutsal sayılan bu hayvanlar, bazen erenlerin çiftlerini sürerek, bazen yol göstererek, bazen de onları sırtlarında taşıyarak çeşitli hizmetlerde bulunmuşlardır. Örneğin Geyikli Baba, Bursa’nın fethinde geyik sırtında savaştığı için bu adı almış, ömrünün sonuna kadar geyiklerle birlikte yaşamış (Turyan 1982: 64), Cabbar Dede, geyiğine binerek Yavuz Sultan Selim’i ziyaret etmiş, Hacı İbrahim Dede ve hizmetkârı, tarladaki işlerini yüzlerce geyiğin yardımı ile yapmışlardır (Şimşek 1995: 20). Geyik donuna girerek keramet gösteren erenlerin sayısı da oldukça fazladır."

Теперь понятно, почему именно "geyik erenler".

А в стихотворении "Sifəti-gülşəni-bahar", наряду с оленью([b]geyik[/b]) Хатаи описывает еще и другие животные(в том числе и джейран-[b]ahu[/b]), птицы и растения.

Biri-birini qovur geyiklər,
Bala dölümün qılıp peyiklər.
Durmuş çəmən üzpə sərv ayaba,
Qılmaba tamaşa solu saba.
Gül doxtərinin erusu yetmiş,
Gülgün duvabın başına örtmüş
Ahu quzu doydurub uyutdu,
Obrulanıb özü, ota getdi.
Səhrayə buraxdı nafə ahu,
Xaki-siyəh oldu müşki-xoşbu.

[yokya]

[size=2][b]Как может олень сам себе насурьмить глаза?[/b][/size] Между тем, тюрки имели и имеют обыкновение называть женщин, особенно с красивыми глазами, джейранами, маралами. В стихотворении нет ни слова, что женщина, которой оно посвящено, живёт в горах:

[font="Arial"][size=2]Içmişəm bir dolu, olmuşam ayıq,
Düşmüşəm dablara, olmuşam geyik,
Sənə derəm, sənə, sürməli geyik,
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.

Avçı deyiləm ki, düşəm izinə,
Qaça-qaça qanlar endi dizinə,
[b]Sürmələr hey çəkdin qonur gözünə[/b],
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.

Sənə derəm - sənə, geyik, ərənlər
Bizə sevda, sənə dalba verənlər,
Dilərəm mövladan yenməz vuranlar,
Qaçma məndən, qaçma avçı deyiləm.[/size][/font]

Любое слово нужно рассматривать внутри контекста, а не за пределами. Шах Исмаил мог бы удивиться, увидев опечатки в книге с его стихотворениями и интерпретацию с турецкого сайта. Между турецкой и азербайджанской версией есть разница:

[b]Sürmeler mi çektin kömür gözüne[/b] (Turkey)

[b]Sürmələr hey çəkdin qonur gözünə[/b] (Azerbaijan)

В варианте с турецкого сайта вообще нет ни одной запятой в стихотворении: "Sana derim sana geyik erenler..."

[url="http://www.google.de/url?sa=t&source=web&ct=html&cd=1&url=http%3A%2F%2F209.85.135.132%2Fsearch%3Fq%3Dcache%3Aj5nSccCeig0J%3Awww.hbektasveli.gazi.edu.tr%2Fdergi_dosyalar%2F22-113-118.pdf%2B%25C4%25B0%25C3%25A7mi%25C5%259Fim%2Bbir%2Bdolu%2Bolmu%25C5%259Fum%2Bay%25C4%25B1k%2BD%25C3%25BC%25C5%259Fm%25C3%25BC%25C5%259F%25C3%25BCm%2Bda%25C4%259Flara%2Bolmu%25C5%259Fum%2Bpeyik%26cd%3D1%26hl%3Dde%26ct%3Dclnk%26gl%3Dde&ei=Xn-CSs2xF5PcmgO0nMDtCw&usg=AFQjCNH6HELCBqe6Y5ee6YEEblD6aMdxVA&sig2=tcf_t9aORhJiU6mrIJS-6A"]http://www.google.de/url?sa=t&source=w...ORhJiU6mrIJS-6A[/url]

Аналогичный сюжет "[b]женщина-джейран/марал и мужчина-охотник[/b]" можно проследить, например, в песне "[b][size=2][font="Arial"]Aman, ovçu, vurma məni[/font][/size][/b]":

[size=2][font="Arial"]Aman ovçu, vurma məni,
Mən bu dağın, ay balam, maralıyam,
Maralıyam, həm yaralı,
Ovçu əlindən, ay balam, yaralıyam
Bu dağlarda, maral gəzər,
Ayaqların, ay balam, daşlar əzər...[/font][/size]

[Slastis]

Уважаемые форумчане! Помогите пожалуйста, с переводом.

Нужно перевести третью строку этого стихотворения: (автор:Шахрияр)

Göz yaşına baxan olsa, qan axmaz
İnsan olan, kəmər belinə taxmaz
[b]Amma[/b] [b]heyif[/b], [b]kor[/b] [b]tutduğun[/b] [b]buraxmaz[/b]
Behiştimiz cəhənnəm olmaqdadır
Zilhiccəmiz Məhərrəm olmaqdadır.

Знаю, что пословицы дословно не переводятся. Но есть ли аналогичная пословица в русском языке?

И еще как перевести слово "помещение" на азербайджанский одним словом? Варианты с полиглота не предлагать.
Заранее спасибо.

[dayazfan]

[quote name='Slastis' post='5206203' date='Aug 12 2009, 20:47 ']Уважаемые форумчане! Помогите пожалуйста, с переводом.

Нужно перевести третью строку этого стихотворения: (автор:Шахрияр)

Göz yaşına baxan olsa, qan axmaz
İnsan olan, kəmər belinə taxmaz
[b]Amma[/b] [b]heyif[/b], [b]kor[/b] [b]tutduğun[/b] [b]buraxmaz[/b]
Behiştimiz cəhənnəm olmaqdadır
Zilhiccəmiz Məhərrəm olmaqdadır.

Знаю, что пословицы дословно не переводятся. Но есть ли аналогичная пословица в русском языке?

И еще как перевести слово "помещение" на азербайджанский одним словом? Варианты с полиглота не предлагать.
Заранее спасибо.[/quote]
жаль, что слепой никогда не отпускает то, за что держится (буквальный перевод, имеется в виду человеческое упрямство)
помещение = отаг

[beni_adem]

помещение sözü böyük dərddir.Çox vaxt məkan kimi tərcümə etsək də bir taraz söz tapmaq olmur. kompüterdə işləən dostup sözü də eləcə.

[dayazfan]

[quote name='beni_adem' post='5210453' date='Aug 13 2009, 15:55 ']помещение sözü böyük dərddir.Çox vaxt məkan kimi tərcümə etsək də bir taraz söz tapmaq olmur. kompüterdə işləən [b]dostup[/b] sözü də eləcə.[/quote]
istifadə imkanı

[Slastis]

[quote name='dayazfan' post='5209915' date='Aug 13 2009, 14:44 ']жаль, что слепой никогда не отпускает то, за что держится (буквальный перевод, имеется в виду человеческое упрямство)
помещение = отаг[/quote]
Буквально я и сама могу перевести. Меня интересует, есть ли аналогичная пословица в русском языке?
К сожалению отаг-это комната, а помещением может называться и здание, и комната, и квартира и т.д.

[quote name='beni_adem' post='5210453' date='Aug 13 2009, 15:55 ']помещение sözü böyük dərddir.Çox vaxt [b]məkan[/b] kimi tərcümə etsək də bir taraz söz tapmaq olmur. kompüterdə işləən dostup sözü də eləcə.[/quote]

Nəzərimdə tutduğum variant elə bu idi. Məncə ən uyğun tərcümədir. Amma hər zaman işlətmək olmur.
Дизайн помещений-məkanların dizaynı, уборка помещений-məkanların yığışdırılması- nəsə bu variantlar elə də dilə yatımlı deyil.
Доступ sözünə gəlincə... Universitet illərində biz "оперативный доступ и оперативный прием" söz birləşmələrini "əməliyyat yolu və əməliyyat üsulu" kimi tərcümə edirdik. -başqa ifadə olmadığına görə. Məsələn, "Доступ к органу" -dilimizə birbaşa tərcümə olunmur. Yaxın mənalı sözlərdən istifadə etmək məcburiyyətində qalırdıq. Məs.: "Orqanın açılması" kimi...

[yokya]

Слепой курице все пшеница.

[beni_adem]

[quote name='yokya' post='5210977' date='Aug 13 2009, 17:02 ']Слепой курице все пшеница.[/quote]
[b]Kasıb üçün bal da birdir,şor da. [/b]Kontekstdən asılı olaraq əgər həqarət kimi işlənsə,[b]eşşək nə bilir zəfəran nədir?[/b] də tərcümə oluna bilər. Sizə bədii tərcümə lazımdır yəqin.

[shakh]

Мекан=местность,но не помещения(скорее антоним)

[Slastis]

[quote name='shakh' post='5212829' date='Aug 14 2009, 00:21 ']Мекан=местность,но не помещения(скорее антоним)[/quote]
[b]Məkan[/b]- это не только местность. Это слово переводится как- [b]пространство[/b], [b]жилище[/b].
В этом плане слово [b]məkan[/b] можно употреблять как в отношении местности, так и помещения.

[b]местность[/b]- определенное место, территория на земной поверхности.
[b]помещение[/b]- внутренность здания, место, где кто-нибудь или что-нибудь помещается.


"местность" переводится как [b]yer, ərazi (-lıq,-lik)[/b] и ассоциируется со словами [b]açıq, geniş[/b]
а "помещение" ассоциируется со словом [b]qapalı[/b], но конкретного перевода нет.
В зависимости от контекста можно употреблять mənzil, bina, otaq и т.д. Может обобщенно - [b]obyekt[/b], [b]obyektlər[/b]?
Но и это не то... Попробуйте перевести на азербайджанский язык вот это предложение:

[u][i]Генеральная уборка помещений - это прежде всего уборка квартир, уборка домов, коттеджей, уборка офисов, а так же промышленная уборка производственных объектов.[/i][/u]

[Dark Lady]

[quote name='beni_adem' post='5210453' date='Aug 13 2009, 15:55 ']помещение sözü böyük dərddir.Çox vaxt məkan kimi tərcümə etsək də bir taraz söz tapmaq olmur. kompüterdə işləən dostup sözü də eləcə.[/quote]
mende de lüğetde bu sözün qarşılığı "yer, otaq, mekan, ev" kimi verilib.

[dayazfan]

[b]Генеральная уборка помещений - это прежде всего уборка квартир, уборка домов, коттеджей, уборка офисов, а так же промышленная уборка производственных объектов.[/b]

Binaların əsaslı şəkildə təmizlənməsi ilk növbədə mənzillərin, böyük və kiçik həyət evlərinin, iş otaqlarının təmizlənməsi, habelə istehsalat müəssisələrinin sənaye qaydalarına uyğun olaraq təmizlənməsi deməkdir.

[Slastis]

[quote name='dayazfan' post='5215281' date='Aug 14 2009, 13:57 '][b]Генеральная уборка помещений - это прежде всего уборка квартир, уборка домов, коттеджей, уборка офисов, а так же промышленная уборка производственных объектов.[/b]

Binaların əsaslı şəkildə təmizlənməsi ilk növbədə mənzillərin, böyük və kiçik həyət evlərinin, iş otaqlarının təmizlənməsi, habelə istehsalat müəssisələrinin sənaye qaydalarına uyğun olaraq təmizlənməsi deməkdir.[/quote]

Cəhdinizə görə təşəkkür! Amma improvizasiyaya ehtiyac yoxdur.

[yokya]

[quote name='beni_adem' post='5210453' date='Aug 13 2009, 14:55 ']помещение sözü böyük dərddir.Çox vaxt məkan kimi tərcümə etsək də bir taraz söz tapmaq olmur. kompüterdə işləən dostup sözü də eləcə.[/quote]

[size=2][font="Arial"]
"məkan" ərəb sözüdür, "kainat" (aləm, bütün varlıqlar) sözüylə eşkökənlidir, və "yer" (место, пространство) sözüylə eşanlamlıdır. Ancaq "məkan" və "помещение" eyni anlam daşımırlar: "məkan" ("yer" kimi) geniş və qeyri konkret olaraq yer deməkdir, "помещение" = комната, закрытое пространство. Rus dilinin özündə "помещение" sözü "место", "поместить" sözləriylə eşköklüdür. Heç ingilis, fransız, alman dillərində də bu "помещение" sözünün birmənalı tərcüməsi yoxdur, hamısında "otaq, mənzil" sözləriylə ilgilidir:

[b]English[/b]- lodgement (=жилище, комната, квартира), premise (дом с прилегающими пристройками и участком; владение; недвижимость), room (комната), apartement (квартира, апартаменты), quarters (жилище, жилье, квартира, казарма)

[b]Alman[/b]- Raum (mesto, komnata, ёмкость, вместимость, объём, район, местность)

[b]Fransız [/b]- local (место), logis , logement (=жилище, жильё, квартира)

[b]İtayyan [/b]- local (mesto)

[b]İspan[/b]- lugar (mesto, время, возможность, повод, основание и др.), local (место)

Ona görə "[b]помещение[/b]" sözünün ən uyğun tərcüməsi "otaq, ev, yer, örtülü yer/məkan" olmalıdır.[/font][/size]

[Zybex]

Kак правильно будет "[b]светофор[/b]"? Видел в одном автобусе, написали "[b]isiqfor[/b]"

[Nonchalant]

[quote name='Zybex' post='5216881' date='Aug 14 2009, 17:54 ']Kак правильно будет "[b]светофор[/b]"? Видел в одном автобусе, написали "[b]isiqfor[/b]"[/quote]
Так и есть. Альтернативы, как я знаю, пока нет.

[мусаватист]

[quote name='Zybex' post='5216881' date='Aug 14 2009, 17:54 ']Kак правильно будет "[b]светофор[/b]"? Видел в одном автобусе, написали "[b]isiqfor[/b]"[/quote]

да, это слово принес в литературу Анар

[yokya]

"Светофор" в других языках дословно:
[size=2][font="Arial"]
[b]English[/b]- traffic lights (yol, nəqliyyat işıqları), light signal (işıqlı siqnal)

[b]German[/b]- Ampel (asma işıq, lampa)

[b]French[/b]- signal lumineux (işıqsaçan, işıqlı siqnal)

[b]Italian, Spanish[/b]- semaphoro (işarə/siqnal daşıyıcısı, işarə/siqnal göstərən/verən)
[/font][/size]

[Slastis]

[quote name='мусаватист' post='5216992' date='Aug 14 2009, 18:08 ']да, это слово принес в литературу Анар[/quote]
При моем огромном уважении к Анар мюеллиму, слово "işıqfor" мне не нравиться.
Светофор-гибридное слово. Русский "свет" и греческий "фор","форос"- "несу", "несущий". Он греческую часть оставил как есть, а русскую часть перевел на наш язык. Дословный перевод означил бы "işıq daşıyıcısı", но это не отражает суть слова.
Я перевела бы как "yol siqnal fənəri".

[Garatel]

Badaralanmag

Me'nasi, etimologiyasi?

[yokya]

[quote name='Garatel' post='5260411' date='Aug 24 2009, 02:46 ']Badaralanmag

Me'nasi, etimologiyasi?[/quote]

[size=2][font="Arial"]
Sözün düzgün yazılışından əminsiniz? Bəlkə "badalaq"dır? Yoxsa "budarlamaq"dır?

1) [b]badalaq [/b]- подножка. Məncə, sözün kökü türk mənşəli "bud" (бедро, ляжка, noga), "boyun-buxun" (тело, рост), "buğum" (сустав, сочленение) sözləriylə bağlıdır.

[b]badalaq gəlmək[/b] (vurmaq, qurmaq) - 1) ставить подножку, 2)(перен. значение) обманывать, мошенничать

2) [b]budamaq [/b]- обрезать, срубить, подчищать (дерево).

[b]budanmaq [/b] - срубаться, быть срубленным (о ветках)

[b]budarlamaq [/b]- шлепать, хлестать. Məncə bu üç sözün "budaq" (ветка, прутья) sözüylə ilişikliyi var. [/font][/size]

[AzЫxantrop]

[quote name='Slastis' post='5217832' date='Aug 14 2009, 21:55 ']При моем огромном уважении к Анар мюеллиму, слово "işıqfor" мне не нравиться.
Светофор-гибридное слово. Русский "свет" и греческий "фор","форос"- "несу", "несущий". Он греческую часть оставил как есть, а русскую часть перевел на наш язык. Дословный перевод означил бы "işıq daşıyıcısı", но это не отражает суть слова.
Я перевела бы как "yol siqnal fənəri". [/quote]

самое нормальное слово которое придумал Анар это - cimerlik. перевод слова пляж. нормальное слово получилось.

[Garatel]

[quote name='yokya' post='5263803' date='Aug 24 2009, 17:16 '][size=2][font="Arial"]
Sözün düzgün yazılışından əminsiniz? Bəlkə "badalaq"dır? Yoxsa "budarlamaq"dır?

1) [b]badalaq [/b]- подножка. Məncə, sözün kökü türk mənşəli "bud" (бедро, ляжка, noga), "boyun-buxun" (тело, рост), "buğum" (сустав, сочленение) sözləriylə bağlıdır.

[b]badalaq gəlmək[/b] (vurmaq, qurmaq) - 1) ставить подножку, 2)(перен. значение) обманывать, мошенничать

2) [b]budamaq [/b]- обрезать, срубить, подчищать (дерево).

[b]budanmaq [/b] - срубаться, быть срубленным (о ветках)

[b]budarlamaq [/b]- шлепать, хлестать. Məncə bu üç sözün "budaq" (ветка, прутья) sözüylə ilişikliyi var. [/font][/size][/quote]


нет именно [b]бадараланмаг...[/b]

[yokya]

[quote name='Garatel' post='5264291' date='Aug 24 2009, 19:59 ']нет именно [b]бадараланмаг...[/b][/quote]

[font="Arial"][size=2]
Mətndə göstərsəydiniz, daha qolay olardı anlamını aydınlaşdırmaq.[/size][/font]

[AzЫxantrop]

gelin size teze bir soz deyim bilmeyenler bilsin - [b]PADZEHER[/b] tercumesi [b]противоядие[/b].

[Garatel]

[quote name='yokya' post='5265155' date='Aug 24 2009, 23:26 '][font="Arial"][size=2]
Mətndə göstərsəydiniz, daha qolay olardı anlamını aydınlaşdırmaq.[/size][/font][/quote]

Ay yokya, men size metni hardan gosterim? Kende getmishdim, kend arvadi iki defe bu sozu ishdetdi, utandim sorushmaga ki ne demekdi.

Bir defe bele dedi: ay bala harda badaralanirdin

Ikinci defe deyesen soylenirdi: badara buraxma oglu buraxma

[AzЫxantrop]

[quote name='Garatel' post='5265527' date='Aug 25 2009, 00:25 ']Ay yokya, men size metni hardan gosterim? Kende getmishdim, kend arvadi iki defe bu sozu ishdetdi, utandim sorushmaga ki ne demekdi.

Bir defe bele dedi: ay bala harda badaralanirdin

Ikinci defe deyesen soylenirdi: badara buraxma oglu buraxma[/quote]

he bu avara demekdi de. deyib [b]harda avaralanirdin.[/b] sonra da deyib - [b]avara buraxma oglu.[/b]

[vusal114]

ayama - кличка.

[Garatel]

[quote name='AzЫxantrop' post='5265554' date='Aug 25 2009, 00:30 ']he bu avara demekdi de. deyib [b]harda avaralanirdin.[/b] sonra da deyib - [b]avara buraxma oglu.[/b][/quote]

Bes maraglidir niye badara deyirler? Badar - padar eyni kok ola biler? Padarlar kim olub?

[yokya]

[quote name='Garatel' post='5266870' date='Aug 25 2009, 09:54 ']Bes maraglidir niye badara deyirler? Badar - padar eyni kok ola biler? Padarlar kim olub?[/quote]

[size=2][font="Arial"]
Padarlar Azərbaycanda yaşayan türk tayfalarından biridir. Böyük Sovet Ensiklopediyasından:

[url="http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/61914/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B"]http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/61914/%...%BD%D1%86%D1%8B[/url]

[quote]Падары живут в восточной части Азербайджанской ССР. У них дольше, чем у других этнографических групп А., сохранялись старые черты в хозяйстве и быту, в частности [size=3][b]полукочевой скотоводческий[/b][/size] уклад хозяйства и связанные с ним особенности быта.[/quote]

Azərbaycan Vikipediyasında Ənvər Çingizoğlunun "Padar eli" kitabına istinadən yazılıb ki:

[url="http://az.wikipedia.org/wiki/Padar_eli"]http://az.wikipedia.org/wiki/Padar_eli[/url]

[quote]Padar elinin adaçımı haqqında. El öz adını ünlü monqol sərkərdəsi Baydar noyondan alıb. Baydar adı işlənə-işlənə Padar biçiminə düşüb. Badar sözü türk dillərində “kiçik tarla”, “dağınıq sahə”, “kiçik ərazı” anlamlarında da işlədilir. Dilimizin yaddaşında padar-bucaq frazaloji ifadəsi yaşayır. [size=3][b]«Padar-bucaq» ifadəsi xaraba, uçuq-sökük, qarət olunmuş yer və başqa anlamlarda işlənir.[/b][/size]

Məlum faktdır ki, Azərbaycanın Beyləqan, Varsan və Şəmkir şəhərlərini monqolların öncül hissələri dağıdıb. Padar və bucaqların zərbələri altında dağılan şəhərlərin əhalisi pərən-pərən düşüblər. Harada yaşadıqları indi də bilinmir. Amma xalqın yaddaşında o günlərlə səsləşən ifadələr yaşayır. «Padar-bucaq kimi süpürgə çəkdilər hər yerə…» «Qapı-baca taybatay, ev-eşik uçuq-sökük, hər yan padar-bucaq…»[/quote][/font][/size]

[Desirous]

Hörmətli dostlar gəlin dilimizi təmizləməyə çalışaq.Buyur sizin üçün LingvoForumda yaratdığım mövzu.[url="http://lingvoforum.net/index.php/topic,17333.0.html"]Пуризм в азербайджанском[/url]
Потом когда список расшириться можно сделать даже словарь для Abbyy Lingvo

[url="http://www.azadtribun.net/x18836.htm"]Статья на азербайджанском(южный)[/url]Обратите внимание на кол-во турецких неологизмов

[Slastis]

[quote name='Desirous' post='5270888' date='Aug 25 2009, 21:47 ']Hörmətli dostlar gəlin dilimizi təmizləməyə çalışaq.Buyur sizin üçün LingvoForumda yaratdığım mövzu.[url="http://lingvoforum.net/index.php/topic,17333.0.html"]Пуризм в азербайджанском[/url]
Потом когда список расшириться можно сделать даже словарь для Abbyy Lingvo

[url="http://www.azadtribun.net/x18836.htm"]Статья на азербайджанском(южный)[/url]Обратите внимание на кол-во турецких неологизмов[/quote]

Dili təmizləməyə çəhd etməkdən öncə onu mükəmməl bilmək lazımdır.
Alınma sözlər bütün dillərdə var. Bəzi sözləri əcaib kökə salaraq tərcümə etməkdənsə olduğu kimi saxlamaq daha yaxşıdır.

[Abbasov J.]

[quote name='Slastis' post='5273624' date='Aug 26 2009, 12:30 ']Dili təmizləməyə çəhd etməkdən öncə onu mükəmməl bilmək lazımdır.
Alınma sözlər bütün dillərdə var. Bəzi sözləri əcaib kökə salaraq tərcümə etməkdənsə olduğu kimi saxlamaq daha yaxşıdır.[/quote]
Razıyam, sözləri əcaib kökə salaraq tərcümə etmək düzgün deyil. Amma olduğu kimi, yəni dilin ahəng qanununa uyğun olmadan saxlamaq da düzgün olmazdı. Məncə, dilimizdə qarşılığı olmayan sözləri mahiyyət etibarı ilə təhlil edərək onları mənasına uyğun yeni sözlərlə adlandırmaq daha məqsədəuyğun olar.

[Slastis]

[quote name='Abbasov J.' post='5273712' date='Aug 26 2009, 12:45 ']Razıyam, sözləri əcaib kökə salaraq tərcümə etmək düzgün deyil. Amma olduğu kimi, yəni dilin ahəng qanununa uyğun olmadan saxlamaq da düzgün olmazdı. Məncə, dilimizdə qarşılığı olmayan sözləri mahiyyət etibarı ilə təhlil edərək onları mənasına uyğun yeni sözlərlə adlandırmaq daha məqsədəuyğun olar.[/quote]
Məsələ də orasındadır ki, müəllif belə düşünmür. Dilimizdə artıq qarşılığı olan наука, учитель, студент, зонтик kimi sözləri də yenisilə əvəzləməyə çağırır. Axı elm, müəllim, tələbə, çətir yerinə niyə bilim, öyrədən, öyrədilən, şəmsiyyə deməliyik? O ki, qaldı, qarşılığı olmayan sözlərə, onları tərcümə edərkən belə elə sözlər tapmaq lazımdır ki, həm ahəng qanunu pozulmasın, həm də məna itməsin. Bəzi sözlər hərfi tərcümədə çox gülünc səslənirlər.

[yokya]

[quote name='Desirous' post='5270888' date='Aug 25 2009, 20:47 ']Hörmətli dostlar gəlin dilimizi təmizləməyə çalışaq.Buyur sizin üçün LingvoForumda yaratdığım mövzu.[url="http://lingvoforum.net/index.php/topic,17333.0.html"]Пуризм в азербайджанском[/url]
Потом когда список расшириться можно сделать даже словарь для Abbyy Lingvo

[url="http://www.azadtribun.net/x18836.htm"]Статья на азербайджанском(южный)[/url]Обратите внимание на кол-во турецких неологизмов[/quote]

[quote]телевизор-uzağ(q)gör
телефон-uzağ(q)səs
республика-yurdluq)))
география-yeryazımı
алгебра-say biliki(другие науки по это типу göy biliki)
университет(любой вуз)-bilimyer
наука-bilim
будильник-oyadar(а то унас вроде zəngli saat)
принтер-yazar
самолёт-uçağ(отсюда пилот uçağçı)
проигрыватель-oynadar
президент-yurdbaşçı[/quote]

[size=2][font="Arial"]
Əsrlər boyu əcdadlarımız "bilig", "bilmək" və s. sözlərini işlədib. Məncə "[b]say bilimi[/b]", "[b]dil bilimi[/b]" ("dilçilik"lə yanaşı), "[b]yer bilimi[/b]", "[b]bilim yurdu/ evi[/b]", "[b]bilgi toplusu[/b]" ("ensiklopediya" yerinə) və s. heç də pis səslənmir. Qeyri-türk dillərdən söz götürməkdənsə digər türk dillərindən götürmək daha yaxşıdır.

"[b]Prezident[/b]"-ə [u]ölkə başçısı[/u] da deyirlər.

Musiqi alətlərinə həm də "çalğı alətləri" deyirik. "[b]Player[/b]" (проигрыватель) = musiqiçalan, mp3-çalğıçısı?

[b]будильник [/b]= durğuzar, durğuzan saat da olar. Ancaq "zəngli saat" da pis deyil.[/font][/size]

[Dark Lady]

[quote name='Garatel' post='5265527' date='Aug 25 2009, 00:25 ']Ay yokya, men size metni hardan gosterim? Kende getmishdim, kend arvadi iki defe bu sozu ishdetdi, utandim sorushmaga ki ne demekdi.

Bir defe bele dedi: ay bala harda badaralanirdin

Ikinci defe deyesen soylenirdi: badara buraxma oglu buraxma[/quote]
onda bu dialekt sözdür, yeni müxtelif bölgelerde işlenen sözdür. Dialektik lüğetlerde menasını, qarşılığını tapmaq olar.

[Garatel]

[quote name='yokya' post='5269688' date='Aug 25 2009, 15:57 '][size=2][font=Arial]
Padarlar Azərbaycanda yaşayan türk tayfalarından biridir. Böyük Sovet Ensiklopediyasından:[/quote]

слово бадараланмаг как раз таки и используется в регионах Тавуза и Акстафы, скорее всего действительно остаточная память от падаров, кочевников. В смысле бадараланмаг - где-то ходить, гулять и др. оттенки